200 Bin TL Üzeri Para Transferlerinde Beyan Zorunluluğu

200 Bin TL Üzeri Para Transferlerinde Beyan Zorunluluğu: MASAK Tebliği No:30 Ne Getiriyor?

2026 yılı, Türkiye finansal sistemi için kritik bir dönüm noktası olacak. Henüz taslak aşamasında olan ve 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girmesi öngörülen MASAK Genel Tebliği No:30, yüksek tutarlı para transferleri ve nakit işlemler üzerinde kapsamlı bir denetim ve beyan zorunluluğu getiriyor. Bu düzenleme, hem finansal şeffaflığı artırmayı hem de suç gelirleri ile kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi amaçlıyor.

 

1. Tebliğin Arka Planı: Neden Bu Düzenleme?

MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu), kara para aklama ve terörün finansmanı gibi ciddi ekonomik suçlarla mücadele eden kilit kurumdur. Bu yeni tebliğ, FATF (Financial Action Task Force) standartları ile uyumlu olarak hazırlanmıştır. Yani bu adım, sadece ulusal değil, aynı zamanda uluslararası finansal güvenliğin de bir gereğidir.

 

2. Kimleri İlgilendiriyor?

Bireysel banka müşterilerinden büyük ölçekli ticari işletmelere kadar, yüksek tutarlı para hareketi yapan herkes bu düzenlemenin kapsamına giriyor. Özellikle yoğun işlem yapılan bölgelerdeki banka şubelerinin iş yükünde ciddi bir artış bekleniyor.

 

3. Hangi İşlemler İçin Beyan Zorunlu?

a) Elektronik Transfer ve Havale

- 200.000 – 2.000.000 TL: İşlem sebebinin açıkça beyan edilmesi zorunlu.

- 2.000.001 – 20.000.000 TL: Sebebe ek olarak MASAK’ın belirlediği Nakit İşlem Beyan Formu doldurulacak.

- 20.000.001 TL ve üzeri: Form, detaylı açıklama ve destekleyici belgeler sunulacak.

b) Nakit Yatırma / Çekme

- Aynı tutar aralıkları bu işlemler için de geçerlidir. Artık banka gişesinde “Bu para neden çekiliyor/yatırılıyor?” sorusuna net bir yanıt verilmeden işlem yapılamayacak.

 

4. Vatandaşların Yapması Gerekenler

Bankacılık işlemlerinde belirli kategorilerden seçim yapılacak. “Diğer” kategorisinin seçilmesi durumunda ise en az 20 karakterlik detaylı açıklama girilmesi şart. Bu, işlem nedeninin belirsiz bırakılmasını engelleyecek.

 

5. Muaf İşlemler

Kendi hesapları arası para transferleri, kamu ödemeleri, bankalar arası işlemler ve ATM’den yapılan 200.000 TL altı işlemler bu kapsamda değildir.

 

6. Nakit Yatırma / Çekme Seçenekleri

- Yatırma: Şahsi birikim, ticari kazanç, gayrimenkul satış geliri, miras vb.

- Çekme: Kredi ödemesi, yatırım işlemleri, yurtdışına para gönderme, ticari faaliyet ödemeleri vb.

 

7. Bankalara Etkileri

Bu düzenleme bankalara ek operasyonel yük getirecek. Personel eğitimi, iç denetimlerin sıkılaştırılması ve dijital bankacılık kanallarının daha aktif kullanılması kaçınılmaz.

 

8. Vatandaşlar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

200.000 TL üzerindeki işlemlerde beyan şart. Yanlış veya yanıltıcı bilgi verilmesi durumunda MASAK kanunlarına göre ciddi para cezaları uygulanabilir. Ayrıca ticari işlemlerde para kaynağını belgelemek zorunlu hale gelebilir.

 

9. Sık Sorulan Sorular (SSS)

- 199.000 TL yatırırsam beyan gerekir mi? Hayır, ancak bağlantılı işlemler toplamı limiti aşarsa beyan zorunlu.

- “Bireysel ödeme” dersem kurtulabilir miyim? Hayır, yine açıklama istenir.

- Beyan formunu kim doldurur? Müşteri veya yetkili kişi.

- Dijital bankacılıkta nasıl olacak? İşlem sırasında dijital form ekranı açılacak.

 

10. Ceza Hükümleri

5549 sayılı Kanun kapsamında, beyan zorunluluğunu ihlal eden kişi ve kurumlara işlem büyüklüğüne göre değişen para cezaları uygulanacak.

 

Yorum:

MASAK Tebliği No:30, ilk etapta vatandaş ve işletmeler için ek bir bürokrasi gibi görünse de, uzun vadede finansal sistemin güvenliğini artıracak önemli bir adım. Özellikle kayıt dışı ekonomi ve yasa dışı para hareketleriyle mücadelede caydırıcı bir etkisi olacaktır. Bankaların ise bu süreçte müşteri iletişimini güçlendirmesi ve dijital kanalları etkin kullanması gerekecek.

 

Mustafa Sarbay

11 Ağustos 2025